Opis problemu
Szacuje się, że około 12% kobiet w okolicy 40. roku życia zmaga się z przypadłością zwaną nietrzymaniem moczu. W wieku senioralnym jest to już 50%, z czego mało kobiet podejmuje jakiekolwiek kroki w celu pozbycia się schorzenia, zrzucając to na karb procesów starzenia.
Kobiety do 40r. życia
Kobiety po 50r. życia
Poza tym nietrzymanie moczu jest dla nich wstydliwą dolegliwością, często ukrywaną przed lekarzem. A jest to choroba przewlekła. Może się ona wiązać również z tzw. wysiłkowym nietrzymaniem moczu, które ma miejsce przy kichaniu, śmianiu się bądź też przy podnoszeniu ciężarów. Przyczyną nietrzymania moczu mogą być:
• infekcje
• zaburzenia w gospodarce hormonalnej kobiety
• poród siłami natury
Przyczyny nietrzymania moczu
1. Infekcje dróg moczowych
Przy infekcjach układu moczowego często dochodzi do nietrzymania moczu. Można podejrzewać, że mamy do czynienia z infekcją o podłożu bakteryjnym, jeżeli oprócz nietrzymania moczu występują inne charakterystyczne dolegliwości np. szczypanie lub ból podczas oddawania moczu, tępe bóle podbrzusza (jeżeli infekcja objęła już pęcherz moczowy, uczucie parcia na pęcherz i jednoczesne oddawanie po kilka kropel moczu, gorączka. Aby pozbyć się tej dolegliwości należy udać się do lekarza i wykonać podstawowe badanie moczu, które określi rodzaj infekcji. Najczęściej zalecanym leczeniem jest antybiotykoterapia, która skutecznie niszczy bakterie odpowiedzialne za rozwój i mnożenie się bakterii.
2. Zaburzenia hormonalne
Zaburzenia w gospodarce hormonalnej kobiety najczęściej dotyczą poziomu estrogenu. Estrogen jest hormonem wytwarzanym przez przysadkę mózgową. Zaburzenia w produkcji estrogenu mają istotny wpływ na elastyczność mięśniówki macicy. Obniżenie poziomu estrogenu może powodować opuszczenie się narządów w okolicach dolnego odcinka jamy brzusznej co ma negatywny wpływ na prawidłowe położenie cewki moczowej. Naturalny spadek poziomu estrogenu ma miejsce w okresie menopauzy.
3. Poród naturalny
Poród siłami natury jest jedną z najczęstszych przyczyn nietrzymania moczu u kobiet w wieku rozrodczym. W trakcie porodu naturalnego organizm kobiety podejmuje niewyobrażalny wysiłek. Poród naturalny znacząco wpływa na napięcie mięśni w okolicy miednicy mniejszej. Nie zawsze organizm po porodzie naturalnym jest w stanie zregenerować się w 100%. Dlatego też częstym powikłaniem po porodzie siłami natury jest nietrzymanie moczu.
4. Inne przyczyny
Oprócz przyczyn wymienionych powyżej, problem nietrzymania moczu może wystąpić również u osób, które wykonują ciężką pracę fizyczną. W trakcie wysiłku osłabiane są mięśnie krocza co może się przyczynić do powstania tej dolegliwości. Inną przyczyną może być też zbyt duża masa ciała lub zbyt duża ilość przyjmowania środków moczopędnych.
Metody leczenia
Oprócz metod farmakologicznych, które nie zawsze dają wystarczające rezultaty, istnieje możliwość przeprowadzenia zabiegu metodą chirurgiczną, która jest uznawana za najskuteczniejszą formą terapii. Leczenie nietrzymania moczu może być wykonane przy pomocy rożnych metod. Najczęściej stosuje się zabiegi laparoskopowe, podczas których nie wykonuje się dużego cięcia. Przez niewielkie otwory lekarz wprowadza kameręoptycznymi oraz z miniaturowe narzędzia. Przestrzeń wypełnia się dwutlenkiem węgla, aby ułatwić lekarzowi poruszanie się pod skórką i tkankami.
A) Metoda z zastosowaniem taśmy
Zabieg ten polega na umieszczeniu taśmy, która ma za zadanie fizyczne utrzymanie prawidłowej pozycji kąta cewkowo-pęcherzowego. Obecnie ta forma zabiegu jest uznawana za „złoty standard” w terapii leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Na rynku medycznym występuje kilka rodzajów taśm, które wykazują się podobną skutecznością i efektem zabiegu. Szacuje się, że aż 81% procent kobiet poddawanych tej formie terapii uznaje się za wyleczone a u 16% wykazano znaczną poprawę jakości życia.
Metoda TVT – jest to nowoczesna metoda polegająca na umieszczeniu siatki z materiału syntetycznego drogą przezpochwową. Siatka wszczepiana jest w środkowym odcinku cewki moczowej. Skuteczność tej metody szacuje się na 95% a powikłania pozabiegowe są rzadkie.
Metoda TOT – metoda ta polega na wprowadzeniu taśmy z materiału syntetycznego również w odcinku środkowym cewki moczowej ale pod innym kątem. Skuteczność zabiegu jest porównywalna z metodą TVT.
B) Plastyka przedniej ściany pochwy
Drugą metodą w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu jest plastyka (podwieszenie) przedniej ściany pochwy. Zabieg ten ma wysoką skuteczność powodzeń.
Rodzaj metody leczenia uzależniony jest od indywidualnego przypadku i jest ustalany wraz z pacjentką na wizycie konsultacyjnej.
Zabiegi mogą być wykonywane w znieczuleniu ogólnym, ale również w znieczuleniu podpajęczynówkowym. O rodzaju zastosowanego znieczulenia oraz metodzie decyduje lekarz wraz z pacjentem. Najlepszym terminem do wykonania zabiegu jest czas zaraz po przebytej miesiączce tak, aby okres rekonwalescencji nie pokrywał się z wystąpieniem kolejnej menstruacji.
Zalecane badania przed zabiegiem
Przed zabiegiem chirurgicznym należy wykonać następujące badania:
- morfologię,
- czynniki krzepnięcia krwi (APTT, INR)
- grupę krwi,
- poziom elektrolitów (Na-sód, K-potas),
- poziom kreatyniny.
Zalecenia pozabiegowe
Przez okres 2-3 tygodni po wykonanym zabiegu należy:
- nie dźwigać przedmiotów cięższych niż 2-3 kg,
- nie siedzieć lub stać w jednej pozycji dłużej niż 30 min,
- nie wykonywać prac domowych/ogrodowych,
- przez okres 6 tygodni należy wstrzymać się od współżycia,
- przez okres 6 tygodni należy unikać kąpieli w wannie oraz
- basenie.
Przeciwwskazania
- złe wyniki badań,
- miesiączka,
- nieunormowana cukrzyca,
- nieunormowane ciśnienie krwi